Günümüzde giderek popülerleşen yoga, düşünülenin aksine yalnızca bir egzersiz türü değil. Yoga; bedeni ve kasları çalıştırmanın yanı sıra stres kontrolünü sağlayan bir yaşam felsefesi. Herhangi bir yoga çalışması yaparak yoğun yaşam temposu içerisinde biriken stresi ortadan kaldırabilirsiniz.
Stres yönetimi hem bedenen hem zihnen rahatlamanıza, daha olumlu ve pozitif düşünceler içinde olmanıza, bedeninizi bir ve bütün hissetmenize yardımcı olur.
Yoga sayesinde bedeninizde biriken stres kaynaklarını çözebilirsiniz. Yoga yaparken hangi pozda sorun yaşıyorsanız, nefesinizi nerelerde tutuyorsanız veya kontrol edemiyorsanız aslında günlük hayatınızda da bu noktalarda çözümlemeniz gereken detaylar olabilir.
Yoga yapmaya yeni başlamışsanız veya başlamaya karar vermişseniz kendinizi Sanskritçe yoga terimlerine yabancı hissedebilirsiniz. Yoga terimleri, derin bir felsefeden geldiği için öğrenmeniz zaman alabilir. Elbette bu terimleri bir ders gibi öğrenmek ve ezberlemek durumunda değilsiniz. Pratiğiniz geliştikçe yoga terimleri ve anlamlarına yavaş yavaş aşina olabilir, bu anlamların bedeninizde vücut bulan haline ulaşabilirsiniz. Yine de temel yoga terimlerini öğrenmek isterseniz sizlere yol açmak için buradayız.
Asana
Asanalar, yoga duruş pozisyonlarına verilen Sanskritçe isim. Yoga pratiklerinde asanaları uygularken zorlanabilir, terleyebilir, hatta titrediğinizi hissedebilirsiniz. Ancak asanalardaki amaç, mükemmel beden formuna ulaşmak değil. Çünkü mükemmel form diye bir şey zaten yok. Önemli olan, kendi bedeninizin sınırlarını fark etmek ve bu sınırlar içerisinde rahatlamak. Üstelik pratiğiniz arttıkça bu duruşlar bedeniniz için gereklilik haline gelir. Yani sizin için artık keyifli ve kolay bir hal alır. Kaslarınız güçlenir, cildiniz parlar, toksinleriniz atılır ve tüm bedeniniz huzur bulmaya başlar. Stres yönetimi sayesinde hem bedendeki ağrı ve acılardan kurtulursunuz hem kendinizi tazelenmiş hissederek sakinleşirsiniz. Asanalar, daha pozitif düşünmenizi sağlar. Pratiklerde uygulanan fiziksel postürler, tüm bunların yanı sıra bedendeki kan dolaşımını arttırır ve böylece daha fazla oksijen almanıza yardımcı olur. Daha fazla oksijen aldığınızda dokularda, kaslarda ve iç organlardaki yaşam enerjisi artar. Yoga duruşları kaslarınızı ve iç organlarınızı canlandırırken onlara masaj etkisi yapar, orada bulunan durgun kanı temizleyerek oksijen ve besin yüklü taze kan akışına yardımcı olur.
Asanalar sabit ve hareketli asanalar olmak üzere iki farklı türe ayrılır. Hareketli asanalarda beden ısısının artması ile toksinler deriden ve akciğerden atılır, beden esneklik kazanır. Sabit asanalarda ise bir pozisyonda nefes alınıp verilir ve bu sayede zihin sakinleşir. Böylece daha huzurlu, pozitif ve farkındalıklı bir bedene sahip olursunuz.
Çakra
Çakralar; ruh varlığınız yani yüksek benliğiniz, kişiliğiniz ve fiziksel bedeniniz arasındaki bağlantıyı sağlayan, onlar arasında iletişim kuran yönetici enerji merkezleri. Vücudunuzda yedi farklı çakra bulunur: Kök çakra (muladhara), svadisthana çakra, manipura çakra, anahata çakra, visuddha çakra, ajna çakra ve sahasrara (taç) çakra. Her biri farklı bir bölgeyi temsil eden bu çakralar, gerginlik veya stres durumunda bloke olmuş olabilir ve ilgili bölgeyi artık yönetemiyor olabilir. Bu durumda belirli duruş pozisyonları ile çakralarınızı dengelemeniz gerekir. Her çakra için ayrı ayrı uygulanabilecek duruş pozisyonları ile enerjinizi yeniden canlandırabilir, engel ve blokajları ortadan kaldırabilirsiniz. Çakra dengeleme duruşları ve meditasyonları ile daha yüksek bir bilince ulaşabilirsiniz.
Çakra, kişiliğinizi olaylar karşısında uygun bir duruma getirmek için uyguladığınız yoga pratiklerine teorik bir zemin hazırlar. Sanskritçede tekerlek anlamına gelen çakraların, enerjinin bedende dönen tekerlekleri olduğu düşünülür. Her çakra; bedeninizin olaylara karşı verdiği tepkilerde, hem kendinizle hem dış dünyayla iletişiminizde etkili olan belirli fonksiyonlara sahip. Bu nedenle herhangi bir gerginlik, stres, duygu ve düşüncelerdeki karışıklık; çakraların dengesini bozabilir. Bu denge bozukluğu, yogada o çakraya özgü asanalar ve nefes egzersizleri ile giderilebilir. Çakralarınızı dengelemeniz, stres kontrolünüz ve hayata bakış açınız için önemli bir yere sahip.
Om
Om sesi Hinduizm inancında cennet, dünya ve yeraltı dünyası olarak kabul edilen kutsal üçlüden gelir ve yogilere göre bilincin tümünü temsil eden bir ses olarak anılır. Ebedi ve evrensel olanı temsil eder, kök mantraların başlangıcı olarak kabul edilir. Om sesi birlikte söylendiğinde bedenleri, ruhları ve zihinleri hizaladığına; bir ve bütün hissetmeyi sağladığına inanılır. Barışçıl ve elektriği alan bir ses olduğu için de evrenle ilişki kurmanıza yardımcı olur. Bu nedenle yogada Om sesi, önemli titreşimler yaratan sesler olarak sıklıkla söylenir.
Drishti
Yoga duruşlarında yer alan sabit asanalar ve denge pozlarında, gözleri kapatmak ya da tek bir yere bakarak odaklanmak önerilir. Bu odaklanma haline Sanskritçede drishti adı verilir. Yoga yaparken herhangi bir poz içinde stabil bir bakış yakalamak, zihninizi yavaşlatır ve odaklanmanıza yardımcı olur. Bu sayede zihin ve beden arasında bağ kurarak günlük hayatınızda daha dengeli bir yaşam sürebilirsiniz. Yoga felsefesinde drishti; aynı zamanda kendi bakış açınızı, perspektifinizi ve odağınızda ne olduğunu görmenizi sağlar. Görmenin sadece bakmak olmadığını, neyi nasıl gördüğünüzü ve algıladığınızı anlamanıza yardımcı olur.
Bandha
Bandha, Sanskritçede kilit anlamına gelir. Burada kastedilen kilit, yoga duruşları sırasında nefes alıp verirken belirli kas gruplarının kasılmasını ifade eder. Nefes burundan alınıp verildiğinde kas kontrolü sağlanır ve burada depolanan enerji bedene eşit bir şekilde dağıtılır. Mula bandha (kök kilidi), uddiyana bandha (karın kilidi) ve jalandra bandha (boyun kilidi) olmak üzere başlıca üç bandha; yogada sıklıkla kullanılır.
Pranayama
Pranamaya sözcüğü, prana ve ayama kelimelerinden oluşur. Prana; yaşamı, enerjiyi ve canlılığı ifade eder. Ayama ise uzunluk, genişlik, düzenleme ve kontrol anlamlarını taşır. Pranayama, nefesin kontrolü anlamına gelir ve nefesi kullanarak bedendeki enerji akışını düzenler. Pranayama sayesinde içsel enerjiniz ile dış dünya arasında bağlantı kurabilirsiniz. Bu bağlantı ile yaşam enerjinizi koruyabilirsiniz. Yoga pratiklerinde yapılan pranayama çalışmaları; bedeni ve aklı temizler, dengeler ve enerjinin fiziksel bedende toplanmasını sağlar. Pranayama çalışmalarından biri olan ve ateş nefesi anlamına gelen kapalabhati nefes kontrolü ile vücut ısınız artar ve bu ısı, bedene enerji verir. Bir diğer çalışma olan nadhi sudhi ise burun deliklerinden birinin kapatılması ile yapılır ve enerji kanallarındaki tıkanıklıkları açarak stresi kontrol altına almanızı sağlar. Yoga pratiğinizin ardından yapacağınız pranayama çalışmaları, tazelenmenize ve yeniden doğmuş gibi hissetmenize yardımcı olur.
Mudra
Yapılan pratiğin derinleştirilmesi, belirli bir yöne kanalize edilmesi ve ilahi uyanışın kuvvetlendirilmesi için yapılan el hareketlerine mudra adı verilir. Mudralar, yaşam enerjisinin vücuttaki hareketini yönlendiren pozlar olarak kullanılır. Beş element felsefesinden yararlanılır ve beş parmağın her biri, farklı bir elementi sembolize eder. Her bir mudranın farklı bir amacı ve etkisi olduğu için enerji akışına göre farklı mudralar tercih edilir.
Mantra
Mantralar; zihni boşaltmak, konsantrasyonu arttırmak ve zor durumlardan kurtulmak için tekrarlanan heceler, sesler veya sözcük gruplarına denir. Mantra müziklerinde sözcükler sesle, müzikle ve melodi ile birleşir. Mantraların sakinleştirici ve dinginleştirici etkisi sayesinde zihin ve beden daha dengeli bir hale gelir.
Namaste
Namaste, genelde yoga pratiklerinin sonunda pratiği sonlandırmak için kullanılır. Selam vermek, saygı ve hürmet göstermek, selamlaşmak anlamında kullanılan bu sözcük; aynı zamanda fiziksel bir jest.
Savasana
Ceset duruşu olarak bilinen savasana, yoganın en rahatlatıcı duruşlarından biri. Bunun nedeni ise fiziki bedene tam bir gevşeme sağlaması. Yoga pratiğinizi tamamladıktan sonra ellerinizi iki yana açıp sırt üstü uzanarak ve gözlerinizi kapatarak savasana pozuna girebilirsiniz. Yapmanız gereken tek şey kendinizi tamamen serbest bırakmak ve o anda, o dinginlik içerisinde kalmak. Savasana pozunda beş nefes süresince kalabilirsiniz. İhtiyaç duyduğunuz her an bu pozisyona gelebilir, sadece nefes alışverişlerinizi dinleyerek bedeninizi sakinleştirebilirsiniz. Bu pozisyonda yer çekimine teslim olmanız ve kendinizi tamamen serbest bırakmanız önemli.
