Antik Çağ’dan bu yana toplumlar nazardan, kötü ruhlardan, başlarına gelebilecek hastalık ve felaketlerin tümünden korunmaya çalışmış. Bu korunma iç güdüsünün doğal sonucu olarak ortaya çıkan ritüellerde ise tütsüler kullanılmış. Tütsüler, duyuları canlandıran cazibeli kokusu ile Eski Mısır, Babil Uygarlığı ve Antik Yunan’da kutsal sayılarak zamanla bilgeliğin ve şaman kültürünün simgesi hâline gelmiş. Günümüzde ise tütsü yakmak, modern yaşama kolay adaptasyonu ile geçmişten gelen bir alışkanlık olarak varlığını sürdürüyor. Bugün tütsüler negatif enerji akışının etkilerini azaltarak yaşam alanlarımıza pozitif enerjiyi davet etmek için kullanılıyor.
Tütsü Nedir ve Nasıl Kullanılır?
Tipik olarak tütsüler, aromatik kokulu bitkiler ile bu bitkileri bir arada tutan malzemelerden oluşuyor. Buhur olarak da adlandırılan tütsünün yapımında aromatik bitkilerin yanı sıra farklı reçineler, tohumlar ve hatta çiçekler kullanılabiliyor. Elbette aromatik kokuların salınabilmesi için buhurların içinde ayrıca yanıcı ve bağlayıcı maddeler bulunuyor. Tütsü çeşitleri ise içeriğindeki spesifik bileşenlere ve üretildiği coğrafi bölgelere göre farklılık gösterebiliyor.
Hangi formda üretilmiş olursa olsun, tüm buhurlar yakılarak kullanılıyor. Tütsüyü yakabilmek için öncelikle kibrit veya çakmakla uç kısmından tutuşturmak gerekiyor. Dumanın tütmeye başlamasının ardından buhur hafifçe üflenerek söndürülüyor. Böylece içten içe yanarak aromatik kokusunu yaymaya devam edebiliyor. Olası kazaların önüne geçebilmek için ise ısıya dayanıklı kaplar, özel tütsülük veya tütsü brülörleri kullanmak gerekiyor.
Tütsü Yakmak Ne İşe Yarar?
Her birey, üzerinde yaşadığı dünyayı algılamak ve çevresini keşfetmek için duyu organlarını kullanıyor. Duyular aracılığıyla edinilen her izlenim ise bedende birtakım biyokimyasal değişimlere yol açarak hormon salgılarını tetikliyor. Yani duyu organlarının tetiklemesi ile oluşan hormon salınımı, kişinin duygu durumuna doğrudan etki ediyor. Bu hormon sekresyonuna beş duyu arasından en çok koku etki ediyor.
Kokuların beynin duygu durum kontrolünü sağlayan limbik sisteme etkileri bilimsel olarak kanıtlanmış durumda.
Zira koku nöronları diğer duyulardan çok daha hızlı bir biçimde doğrudan beyne ulaşabiliyor. Böylece bazı kokular duyumsandığında beyin en eski hatıralara kadar uzanabiliyor, içgüdüler daha yoğun ve derinden hissedilebiliyor. Bu yüzden tütsüler içerdikleri aromatik kokular ile hem içsel şifa gücümüzü hem kolektif şifa mekanizmasını tetikleyebiliyor. Bu açıdan bakıldığında dünyanın dört bir köşesinde yaşamış kadim toplumların tüm ritüellerinde neden tütsü kullandıklarını anlamak kolaylaşıyor.
Bugün de buhurlar özelikle maneviyat bağını perçinleyerek olumsuz düşüncelerin gölgesini dağıtmak amacıyla kullanılıyor.
Tütsülerin farklı aromatik kokuları konsantrasyondan keyifli ve huzurlu alanlar oluşturmaya kadar pek çok niyette bizlere eşlik ediyor. Öyle ki meditasyon öncesinde buhur yakıldığında içsel huzurla buluşmak kolaylaşıyor, meşgul zihinler şimdiki zamana daha kolay teslim olabiliyor. Sadece ortamın havasını değiştirmek için bile evde tütsü yakmak, yaşam alanlarımıza huzuru davet ederek pozitif enerji akışını kolaylaştırabiliyor. Benzer şekilde yeni bir rutine başlamayı kolaylaştırabiliyor, sinir sistemi üzerindeki sakinleştirici etkisi ile stresin etkilerini azaltabiliyor. Rahatlamayı ve gevşemeyi teşvik eden aromatik kokular, aynı zamanda odaklanmaya ve gevşemeye yardımcı olabiliyor.
Tütsü Çeşitleri Nelerdir?
Aromatik kokuların faydasını tütsü aracılığıyla deneyimlemek için çeşitli formlardaki buhurları tercih edebilirsiniz. Tütsünüzün tamamen doğal içeriklerden oluşmasını isterseniz demet biçiminde hazırlanmış olanları seçebilirsiniz. Bu demetler genellikle ada çayı, defne yaprağı veya biberiye gibi doğal aromatik bitkilerden oluşuyor. Benzer şekilde belli başlı aromatik notaları bağlayıcı malzemelerde bir araya getiren çubuk tütsü çeşitleri arasından seçim yapmanız da mümkün ancak bu formdaki klasik buhur çubuklarının birçoğunda yanıcı madde olarak kömür tozu kullanılıyor. Bu içerikle üretilmiş tütsüler yakıldıklarında ise toksik kimyasalları serbest bırakabiliyor. Benzer şekilde aşırı keskin kokulu buhurlar, parfüm ile zenginleştirilmiş olabiliyor. Bu yüzden satın almadan önce ürün içeriğine dikkat etmek, sentetik maddeler yerine doğal bileşenlerle üretilen tütsüleri seçmek gerekiyor.
Son dönemlerde estetik görünümleri sebebiyle geri akış tütsülerinin popülaritesi de giderek artıyor. Geri akış buhurları, koku içerikleri ile klasik tütsülerle benzerlik gösterse de yanış biçimiyle diğerlerinden ayrılıyor. Konik biçimli tasarımlarıyla çubuk tütsülerin aksine dumanlarını aşağıya veriyor. Aynı zamanda bu buhurlar, çubuk tütsülere kıyasla çok daha yavaş yanıyor. Başlangıçta belli belirsiz hissedilen kokuları ise tütsü yanmaya devam ettikçe yoğunlaşıyor. Bu buhurlar için ayrıca dumanın geriye akışını sağlayacak özel tütsü brülörleri kullanılıyor. Bu brülörler, ilginç tasarımlarıyla geri akış tütsüsüne bir şelale görünümü kazandırarak onu daha estetik hâle getiriyor. Tipik buhur kullanımına benzer olarak bu türler, brülöre yerleştirildikten sonra uç kısmından yakılıyor. Aromatik kokularının yayılabilmesi için konik biçimli uç kısım alev aldıktan sonra üflenerek söndürülüyor.
Hangi Tütsü Ne için Kullanılır?
Ada Çayı
En bilinen tütsülerden biri olan ada çayı, özelikle ortam havasını temizlemek için kullanılıyor. Bunun yanı sıra bazı çalışmalar, beyaz çayır ada çayı (Artemisa ludoviciana) ve beyaz ada çayının (Salvia apiana) doğal olarak antimikrobiyal özellikler taşıdığını gösteriyor. Bu nedenle ada çayı buhurları, bakteri ve virüslerle böcekleri uzak tutabiliyor. Zihin ve bedenin yanı sıra ada çayı tütsüleri nesneler üzerinde biriken negatif enerjiyi arındırmak için de sıklıkla tercih ediliyor. Dilerseniz olumsuz duygular doğuran ve kötü anıları anımsatan nesnelerin üzerinde biriken negatif enerjiyi ada çayı tütsüsü ile temizleyebilirsiniz. Benzer şekilde aynı enerji temizliğini satın aldığınız ikinci el eşyalar için de yapabilirsiniz.
Biberiye
Yeni başlangıçlara adım atarken genellikle biberiye tütsüsü yakılıyor. Yeni kapılar açması niyetiyle yakılan biberiye buhurunun kalıplaşmış alışkanlıkları kırmaya yardımcı olduğu düşünülüyor. Antik Mısır’dan bu yana hafıza ile ilişkilendirilen biberiye tütsüsünü yeni kararlar ve projeler öncesinde yaratıcılığınızı teşvik etmek amacıyla da kullanabilirsiniz.
Palo Santo
Güney Amerikalı şamanların “kutsal ağaç” olarak nitelendirdikleri Palo Santo, oldukça güçlü bir tütsü. Gerek zihinsel ve bedensel negatiflikten arınmak gerek ortam enerjisini temizlemek için Palo Santo tütsüsünü tercih edebilirsiniz. Oldukça kadim ve köklü bir kültüre ait olan bu buhur, koruma altındaki ormanlardan belirli koşullar dahilinde üretilebiliyor. Muazzam kokusu ile ilk yandığı andan itibaren gücünü hissettiren bu tütsüyü daha yakından tanımak için bu yazımızı okuyabilirsiniz.
Sandal Ağacı ve Lavanta
Esenlik dolu bir ruh hâli yaratarak merkezlenmek için sandal ağacı veya lavanta tütsüleri tavsiye ediliyor. Keskin aromaları ile bu bitkiler, barış ve dengeyi davet eden pozitif duygular uyandırabiliyor. Özelikle lavanta tütsüsünün yatıştırıcı ve sakinleştirici etkisini uyku rutini oluşturmak için kullanabilirsiniz.
Sedir
Ormanı çağrıştıran ferah kokusu ile sedir tütsüsü köklenmeyi kolaylaştırıyor. Siz de enerjinizin çekildiğini düşündüğünüz anlarda topraklanmak ve sakinleşmek için sedir buhurunu tercih edebilirsiniz. Aynı zamanda eski kıyafet veya eşyaları elden çıkardığınızda enerji alanını temizlemek için bu tütsüden faydalanabilirsiniz.
Ylang-ylang ve Gül
Stres ve kaygıyı hafifleterek içsel huzurla buluşmanın yolu çiçek kokularından geçiyor. Ylang-ylang tütsüsünün yatıştırıcı özelliği bulunurken bilinen en yüksek frekansa sahip bitki olan gülden elde edilen tütsülerin sakinleştirici etkisi de oldukça yüksek.
Siz de yaşam alanlarınıza huzuru davet etmek, pozitif dönüşümle enerjinizi yükseltmek için farklı tütsüleri deneyebilirsiniz. Günlük yaşantınıza kolaylıkla adapte edebileceğiniz bu kadim gelenek sayesinde yaşam yolculuğunuzu büyüleyici kokularla buluşturabilirsiniz.