Renklerin insan psikolojisi üzerinde büyük bir etkisi olduğunu biliyor musunuz? Renklerin psikolojisi, renklerin iyileştirici gücünden yararlanabileceğimizi anlatır. Evrendeki her şey, enerjiden oluşur ve bu sebeple doğada var olan her rengin de enerjisi ve titreşimi olduğu söylenir. Dolayısıyla fiziksel, zihinsel ve ruhsal açıdan dengelenebilmek adına renklerin gücünden yararlanmak; kıymetli bir seçenek olarak karşımıza çıkar. Ancak bu noktada renklerin psikolojisini ve psikolojik anlamlarını öğrenmek gerekir. Çünkü fiziksel ya da zihinsel bir dengesizlik durumunu şifalandırmak için yanlış bir rengi seçmek, durumun daha da kötüleşmesine sebep olabilir.
Renk Psikolojisi Nedir?
Her rengin kendine ait bir dalga boyu ve titreşimi bulunur. Bu sayede renkler de farklı enerji merkezleri olarak görülebilir. Enerji dengesizliği sonucunda fizik, zihin ya da ruh bedeninde sıkıntılar yaşanması da olası. Renklerin etkileri ise bu noktada bireyin fizik ve zihin bedenindeki dengesizliği iyileştirmeye ve dengede kalmasına yardımcı olabilir.
Her rengin farklı bir etkisi bulunur. Bireylerin herhangi bir seçim aşamasında karar verme mekanizmasına renklerin etki ettiğini söylemek mümkün. Bireylerin psikolojik durumuna göre kıyafetlerinin rengini seçtiği, eşya satın alırken en sevdiği renkler üzerinden kararlar verdiği ya da bir mekanda oturma süresini duvarların renginin etkilediği söylenebilir. Bireylerin ihtiyaçlarına, hissettiklerine veya bir rengi ne kadar çok sevdiğine bağlı olarak renk seçimleri ve bu renklerin etkileri değişebilir. Örneğin; parlak renkler genellikle olumlu etkiler taşırken bazı birey ve durumlar üzerinde olumsuz etkiler oluşturabilir. Çünkü evrenin bütününü oluşturan parçalardan biri olan her birey, eşsiz ve biricik. Dolayısıyla renklerin psikolojik etkileri dışında bireylerin hissettiklerine, ruh haline, yaşadıklarına, yer ve zamana bağlı olarak renklerin etkileri değişiklik gösterebilir. Ancak elbette ki renklerin insan psikolojisi üzerindeki etkileri hakkında genel anlamlar çıkarılabilir.
Renkler ve Anlamları
Renklerin bireylerin davranışını, düşünme ya da hissetme biçimlerini etkileyebildiği ve değiştirebildiği biliniyor. Renklerin anlamlarını bilerek hareket etmek ve renklerin gücünden yararlanmak, bütünsel sağlık adına iyi bir yardımcı olabilir. Peki, renklerin anlamları neler?
- Kırmızı; enerjiyi, güven hissini ve canlılığı simgeler. Muladhara çakrayla ilişkilendirilir.
- Turuncu; neşe, bilgelik, değişim, keyif alma, haz ve ilham anlamlarını taşır. Svadisthana çakrayla ilişkilendirilir.
- Sarı; zekayı, yeniliği, gücü, yardımlaşmayı, bilgiyi ve iradeyi anlatır. Manipura çakrayla ilişkilendirilir.
- Yeşil, uyumlu ve dengeli olmayı, doğayı, şefkati, sevecenliği ve neşeyi simgeler. Anahata çakrayla ilişkilendirilir.
- Mavi; doğruluk ve dürüstlüğü, yaratıcılığı, bilgeliği, bilgiyi ve sakinliği ifade eder. Turkuaz tonu, vishuddha çakrayla ilişkilendirilir.
- Mor; huzuru, inancı, barışı, sezgisel olmayı ve birliği simgeler. Menekşe tonu, ajna çakrayla ilişkilendirilir.
- Beyaz; saflığı, masumiyeti, aydınlanmayı, sakinliği, özgürlüğü ve bir olmayı ifade eder. Sahasrara çakrayla ilişkilendirilir.
- Son olarak siyah ise sessizliği, zarafeti, güçlü olmayı ve otoriteyi yansıtır.
Her ne kadar renklerin psikolojik anlamları, çağrışımları ve hissettirdiklerinin bir karşılığı olsa da evrensel, kültürel ve kişisel deneyimler sonucunda başka anlamlar da yüklenebilir. Hatta renklerin hissettirdikleri günden güne ve bireyin ruh haline göre bile değişebilir. Dolayısıyla bu noktada önemli olanın, bireyin renk psikolojisinden de yararlanarak hangi rengin kendisine şifa verdiğini keşfetmesi olduğu söylenebilir. Renklerle çalışmak, gündelik yaşamda renklerin gücünden yararlanmak, fiziksel ve zihinsel sıkıntıların çözümünde renklerden yardım almak; şifalandırıcı bir etki oluşturabilir.
Renklerin psikoloji dışında fizyolojik durumlara da etkisi bulunur. Fiziyolojik durumlara etkisi, bu renklerin titreşim alanlarıyla alakalıdır. Bu olumlu etkiler tedavi edici öneriler değildir. Tamamen kadim bilgelerin yorumladığı, ve hayatımıza dahil edersek bize yardımcı olacak bilgilerdir. Bu bakımdan aşağıdaki önerileri okurken hastalıkların tedavisi olarak düşünmeden, takviye ve destek olarak hayatınıza dahil edebileceğiniz basit uygulamalar olarak almak daha sağlıklı ve doğru olacaktır.
Kırmızı rengi, kanın sıcaklığını yükselterek kan dolaşımını uyarmaya yardımcı olabilir. Yorgunluk, bitkinlik ve anemi gibi sorunlarda etki gösterebilir. Mavi rengi, yatıştırıcı özelliğinden hareketle iltihaplı hastalıkların şifalandırılmasına yardımcı olabilir. Ayrıca bağışıklık sistemini güçlendirmeye, migren ve stresi gidermeye ve uyku problemlerini azaltmaya katkı sağlayabilir. Sarı rengi, vücudu temizlemeye yardımcı olabilir. Sindirim sorunlarının iyileşmesine destek sağlayabilir. Yeşil rengi, bedende dengeyi sağlayarak hücre yapısını şifalandırmaya destek verebilir. Ayrıca kalp ve kan sorunlarına yönelik pozitif etki gösterebilir. Turuncu rengi; idrar yolları, üreme organları ve böbrek sorunlarında yardımcı olabilir. Mor rengi ise sinir sistemini sakinleştirmeye; kulak, burun, ağız ve göz rahatsızlıklarını şifalandırmaya ve sinüsleri rahatlatmaya katkıda bulunabilir.
Ayurveda’ya Göre Renklerin Psikolojik Etkisi
5000 yıllık kadim bir öğreti olan Ayurveda; fiziksel, zihinsel ve ruhsal sağlığın bir bütün olduğunu ancak her biri denge sağladığında sağlıklı olunabileceğini söyler. Sağlıklı olma haline bütünsel bakar ve sağlığı yalnızca hasta olmama olarak değil; bireyin dengeli ve doğayla bir bütün olması, sakin, canlı ve mutlu hissetmesi olarak da görür. Ayurveda için dosha dengesizlikleri sonucunda yaşanan hastalıkların tedavisi için günlük ve mevsimsel rutinlerde uygulanabilecek sayısız yöntem bulunur. Doshaya uygun bir yaşam tarzı, beslenme modeli, öz bakım rutinleri, egzersizler, ses terapisi, renk terapisi, değerli taşlar ve daha nice uygulama ile sağlıklı ve dengede olma hali hedeflenir.
Ayurveda, duyuların doshaların dengelenmesi adına kullanılabileceğini söyler. Renkler de görme duyusu vasıtası ile doshaların dengelenmesine katkı sağlar. Doğada var olan beş elementin bir arada bulunması sonucunda oluşan üç dosha yani vata, pitta ve kapha dosha da renklerin gücünden yararlanır.
Vata için Renk Psikolojisi
Hava ve ether elementlerinin özelliklerini taşıyan vata dosha; hareketliliğini, soğukluğunu ve hafifliğini dengeleyecek renklere ihtiyaç duyar. Vata dengesizleştiğinde sakinleşmeye yardımcı olacak renklerin kullanımına özen gösterilebilir. Bu bağlamda pastel ve toprak tonlarına yönelmek yardımcı olabilir. Sarı, altın, kırmızı ve turuncu renkler; vataları sakinleştirebilir. Ancak parlak kırmızı ve turuncu ise vata dengesizliğini arttırabilir. Bu sebeple kırmızı ve turuncunun koyu tonlarının tercih edilmesi gerekir. Ayrıca sakinleştirici özellikleri olan mavi ve beyaz renkleri de vata dosha için yatıştırıcı olabilir.
Pitta için Renk Psikolojisi
Ateş ve su elementlerinden oluşan pitta dosha; daha sıcak, keskin ve hareketli olduğu için yatıştırıcı ve soğutucu renklerin kullanıma özen gösterebilir. Çünkü pitta doshalar dengesizleştiklerinde daha sıcak olma eğilimde bulunur. Bu sebeple pittalar, soğutucu ve yatıştırıcı renkler olan mavi, yeşil ve beyaza yönelebilirler. Ancak bu renklerin daha soğuk ve yumuşak tonlarını seçmeleri önerilir.
Kapha için Renk Psikolojisi
Toprak ve su elementlerinden oluşan kapha dosha; doğası gereği daha ağır, ıslak ve kaba olur. Dengesizleştiğinde ise daha da ağırlaşır, canlanmaya ve harekete geçmeye ihtiyaç duyar. Dolayısıyla cesur, parlak ve sıcak renkler; kapha dengesizliğini gidermeye katkıda bulunabilir. Bu renkler kırmızı, turuncu ve sarı tonları olabilir. Bu renklerin ise canlı ve parlak tonları tercih edilebilir.
Renk psikolojisinden yararlanmak ve renklerin enerjisinden şifa bulmak için hangi rengin size iyi geldiğini deneyimleyerek keşfedebilirsiniz. Doshanıza uygun renkleri yaşamınıza dahil edebilmek için birçok yöntem uygulayabilirsiniz. Yemek tabağınızı doshanızı dengelemeye yardımcı olan renklerdeki gıda ve baharatlar ile donatabilirsiniz. Meditasyon yaparken renklerin enerjisinden faydalanmak için görselleştirme yöntemini uygulayabilir ve size iyi gelen rengi hayal ederek meditasyon yapabilirsiniz. Kıyafetlerinizi özellikle size iyi gelen renklerden seçebilirsiniz. Doğa, tüm renkleri içinde barındıran sonsuz bir kaynak. Doğa yürüyüşleri yaparak renklerin farkına varabilir ve şifasını hissedebilirsiniz. Yaşam ve iş alanınızın duvarlarını dosha renklerinize göre boyatabilir, mekanları renkli eşyalar ile donatabilirsiniz.
