Hayatın ve edindiğimiz tecrübelerin üzerimizde yarattığı yoğun stres, hepimiz için yıpratıcı olabilir. Sağlıklı ve huzurlu bir yaşam için ruhumuzu, zihnimizi, bedenimizi dinlememiz ve dinlendirebilmemiz çok önemli. Dünyanın her yerinde uygulanan bir arınma tekniği olan meditasyon, odaklanma ve farkındalık çalışmalarıyla kendinize dönüp öz farkındalığa ulaşmanıza ve iç huzuru bulmanıza yardımcı olur. Latince “meditatio (derin düşünme)” anlamına gelen meditasyon, Doğu kültürlerinde bilince ulaşmanın bir yolu olarak görülür.
Sanılanın aksine inançlarla ilgili bir kavram ya da dinî bir ritüel olmanın çok ötesinde; bilinci buraya ve şimdiye çağırıp farkındalığı artırmak, iç dünyada ve çevrede olup bitenleri algılayabilmek, varlığı hissedip görebilmek için yapılır.
Meditasyon yapmayı sessiz sakin bir yerde oturup zihni okuma şeklinde tanımlamak doğru olmaz. Meditasyonu, farklı biçimlerde gerçekleştirilen çok sayıda uygulamanın genel adı olarak düşünebiliriz.
Meditasyon Tarihi
Meditasyonun rastlandığı en eski belgeler, İndus Vadisi’ndeki MÖ 5000’li yıllardan kalma duvar çizimleri. O yıllarda insanların meditasyona ihtiyaç duyma sebepleriyse bugünkünden biraz farklı. İnsanların hem av hem avcı oldukları dönemde sert doğa koşullarıyla baş edebilmek için ilahi bir güç aradıkları ve meditasyonu böyle keşfedip kullanmaya başladıkları düşünülüyor. Sonraki izlere ise MÖ 1500’lü yıllardaki Hindu okullarında rastlanıyor. MÖ 500’lü senelere gelindiğinde Çin’de Taocu gelenekle yaşayanların da kendi meditasyon uygulamalarını oluşturdukları görülüyor. Meditasyon, MS 8. yüzyılda Japonya’da, 19. yüzyılın sonlarında ise Amerika’da ilgi görmeye başlıyor. 1922’de Hermann Hesse’nın Siddhartha adlı romanı yayımlandıktan sonra tüm dünyada tanınır hâle geliyor.
Meditasyon Nasıl Yapılır?
Maymun zihni susturmak; sadece oturarak değil, yaptığınız herhangi bir işe odaklanarak da yapılabilir. Kilit nokta; şimdide olabilmek ve doğayla, bugünle, içinde bulunduğunuz anla iletişiminizi en verimli hâle getirmek. Yani farkındalık. Tüm meditasyon tekniklerinin temelinde farkındalık bulunur.
Meditasyon; alıp verdiğimiz nefesin, yaşam enerjimizin, hislerimizin, düşüncelerimizin farkına varıp öz benliğimize ulaşabildiğimiz; amacına varır ve bizi en iyi hâlimize ulaştırır.
Doğada yürürken “Şimdi bir çiçeğe bakıyorum. Şimdi toprağa basıyorum, bir ağacın yapraklarını tenimde hissediyorum.” diyebiliyorsanız bunu da meditasyon olarak değerlendirebilirsiniz. Meditasyon, keşfedildiği toplumlardan bağımsız olarak tüm insanlar için geçerli ve tamamen doğal bir deneyim. Zihniniz, bedeniniz ve ruhunuz zaten meditasyonu bilir ve tanır. Sadece hayatın akışı içerisinde unuttuğunuz için biraz durup onu geri çağırmanız, meditasyonun size iyi gelmesine izin vermeniz gerekir.
Meditasyon; doğayla, özünüzle, evrenin bütünüyle olan bağınızı tekrar kazanmanıza ve güçlendirmenize yardımcı olur.
Kendinizi zihnen hazırladıktan sonra meditasyon aşamalarını uygulamaya başlayabilirsiniz. İlk aşama olan “shavasana” sırasında yere uzanır ve gözlerinizi kapatıp 10-12 dakika boyunca bedeninizin gevşemesine izin verirsiniz. İkinci aşama ise hareketsizlik. Sandalye ya da minder gibi sizi tamamen rahat hissettirecek bir yere oturursunuz. Otururken baş, boyun ve gövdenin aynı doğrultuda durması; kalça ekleminin ise dizlerden biraz daha yukarıda olması gerekir. Odağınızın dağılmaması için en doğru oturma pozisyonunu da bulduğunuzda artık üçüncü aşama olan nefes gevşetmeye geçebilirsiniz. Bu aşamada yedi-sekiz dakika kadar sakin ve düzenli bir ritimde nefes almaya çalışmalısınız. Burundan nefes alma aşamasına geçip aldığınız her nefesi burun deliklerinizde hissetmeniz gerekir. Beşinci ve son aşama ise mantra’lar. Mantra’lar, ses titreşimlerini ve sözcükleri bir enstrüman gibi kullanarak zihninize ulaşmanızı kolaylaştırır. Zihninizi dinlendirip ona rehberlik edecek mantra’yı bulduysanız bu aşamada tekrarlayarak içsel yolculuğunuzun nihai yönünü bulabilirsiniz.
Meditasyon bir süreç ve siz bu süreçte iki farklı konumda olursunuz. İlk konumda kendinizi izler, kendinize şahitlik edersiniz. İkinci konumda ise kendinizi toparlar ve nefes teknikleriyle, mantra’larla odaklanırsınız.
Meditasyonu tüm detaylarıyla anlamak ve uygulayabilmek istiyorsanız Miboso Akademi’nin Dr. Neslihan İskit tarafından hazırlanan “5 Kolay Basamakta Meditasyona Giriş” isimli video eğitimlerine katılabilirsiniz.
Evde Meditasyon Nasıl Yapılır?
Çevrenizdeki her şeyi susturup sadece iç dünyanıza yönelmek için bir meditasyon atölyesini, doğanın size kucağını açtığı yemyeşil bir alanı veya evinizin sakin, huzurlu bir köşesini tercih edebilirsiniz. Evde meditasyon yapmak için mutlaka sessiz bir zaman dilimini seçmelisiniz. Çok ışıklı ya da fazla karanlık ortamlar yerine dikkatinizi kolayca toplamanızı sağlayacak bir ışık dengesi oluşturmaya çalışın. Ilık bir oda, rahat bir minder, birkaç mum ve tütsü; kolayca odaklanabilmenize yardımcı olur. Meditasyondan hemen önce bir şeyler yerseniz enerjiniz sindirim sisteminize odaklanacağı için yeterince verim alamayabilirsiniz ama biraz yeşil çay içerek zihninizi canlandırabilir, konsantrasyonunuzu artırabilirsiniz. Meditasyondan hemen önce ılık bir duş alıp rahat giysiler giymeniz de sizi gevşeterek meditasyona hazırlayabilir.
Ayrıca Spotify’da yer alan “Miboso x Dr. Neslihan İskit ile Rehberli Meditasyon” isimli podcast serisinden de faydalanabilirsiniz.
Meditasyon Çeşitleri Nelerdir?
Meditasyon uygulamalarının birçok farklı türü var. Her bir meditasyonun özellikleri diğerlerinden farklı. Size en iyi geleni keşfetmek için farklı türleri deneyebilir veya birden fazla meditasyon çeşidini belirli periyotlarla yaparak rutininiz hâline getirebilirsiniz. En sık tercih edilen meditasyon çeşitlerinden birkaçını inceleyelim.
En yaygın meditasyon türlerinden biri. Kendinizi yargılamadan içinize dönüp duygularınız ve düşüncelerinizle yüzleşmeniz amaçlanır. Farkındalık meditasyonunu bir rehbere ihtiyaç duymadan, sadece oturup benliğinize odaklanarak uygulayabilirsiniz.
Mantra Meditasyonu
Sözcüklerin ses ve anlamca yaydıkları titreşimlerden faydalanarak zihni günlük düşüncelerden ve stresten arındırmayı amaçlar. Meditasyonu gevşeyip dinginleştikten sonra mantra’yı kendi içinizde defalarca tekrarlayarak uygulayabilirsiniz.
Hareket Meditasyonu
Bedeniniz, hareketleriniz ve içinde bulunduğunuz an arasında güçlü bir farkındalık yaratmayı amaçlar. Bu türün en iyi örneği yoga olsa da aslında yürümek, yemek yapmak gibi pek çok günlük rutin sırasında da hareket meditasyonunu uygulayabilirsiniz.
Rehber eşliğinde uygulanan bu türde, rehbere eğitim sırasında bir mantra listesi verilir ve rehber doğum tarihiniz gibi pek çok faktörü göz önünde bulundurarak o listeden size bir mantra seçer. Ardından odaklanarak bu mantra’yı tekrar etmeniz gerekir.
Uyku problemlerini önlemek ve uyku sırasında zihni dinlendirmek için uygulanır. Nefes egzersizleri, görselleştirme ve minnet aşamalarından oluşan bu uygulama hakkında daha detaylı bilgi için uyku meditasyonu ile ilgili içeriğimizi okuyabilirsiniz.
Meditasyon Müzikleri
Meditasyon uygulamalarının çok sayıda çeşidi ve tekniği olduğundan bahsettik. Tüm bu teknikler sırasında yeterince derinleşmek, sakinleşmek ve odaklanmak önem taşıyor. Dilerseniz müziğin dinlendirici ve arındırıcı gücünden faydalanarak meditasyonu daha keyifli ve verimli hâle getirebilirsiniz.
Kadim inançlara göre tüm evren, boşluktaki titreşimlerden yani sesten doğdu. Bu yüzden ses unsurunun bütünsel dengede önemli bir yeri var. Meditasyon yaparken kuş, yağmur, dalga gibi doğa seslerinin yanı sıra piyano gibi enstrümanları ve çeşitleri mantra’ları dinleyerek gevşemeyi ve konsantre olmayı kolaylaştırabilirsiniz. Doğru ve etkili müziklerle meditasyon yapabilmek istiyorsanız Spotify’da ”Mantralar” çalma listemizide göz atabilirsiniz.
Meditasyonun Faydaları Nelerdir?
Düzenli bir rutin hâlinde uygulanan meditasyon; ruh, beden ve zihin üzerinde ciddi faydalar sağlıyor. Bu yöntemle edinilen sakinliğin, öz farkındalığın, duygu ve düşünce kontrolünün beynin çeşitli bölgelerindeki olumlu etkileri; bilimsel araştırmalarla da gözlemlenebiliyor. Meditasyonu bir alışkanlığa dönüştürmeyi ve sağladığı değişimi adım adım izleyebilmeyi kolaylaştırmak için dilerseniz Miboso Meditasyon Günlüğü‘nü kullanabilirsiniz.
Peki, meditasyon nasıl faydalar sağlıyor dersiniz?
- Stres, kaygı ve korkuların giderilmesine yardımcı oluyor.
- Anksiyete ve depresyon riskini azaltabiliyor.
- Odaklanmanın ve motivasyonun artmasında ciddi bir rol oynuyor.
- İç huzuru ve duygu kontrolünü desteklediği için ilişkilere de olumlu yansıyor.
- Kilo kontrolü ve uyku düzeninin sağlanmasını kolaylaştırıyor.
- Meditasyon sırasında uygulanan nefes teknikleriyle kan basıncı dengeleniyor ve bu sayede yüksek tansiyon riski azaltılabiliyor. Bu da kalp damar sisteminin korunması anlamına geliyor.
- Stresi azaltarak bağışıklık sistemini destekliyor.
- Meditasyonla hafızayı geri çağırmak, beynin hafıza merkezi olan hippocampus bölgesini canlı tutuyor.
