İnsanlar, bir parçası oldukları tabiatın kucağında doğdukları günden beri varlıklarını anlamlandırmaya çalıştı. Antik döneme ait pek çok kültürde bitkilerin yaşama dair çeşitli sırlar taşıdığına ve özellikle bazı bitkilerin kutsal olduğuna inanıldı. Lotus çiçeği de bu bitkilerden biri. Asya topraklarında hayat bulan ve 18. yüzyılda Avrupa’ya getirilen lotus çiçeğinin Hint, Çin ve Mısır gibi farklı uygarlıkların kültüründe çok özel bir yeri ve derin anlamları var.
Lotus Çiçeğinin Özellikleri Nelerdir?
Lotus çiçeğinin çeşitli kültürlerde hangi anlamlara geldiğine değinmeden önce onu biraz tanıyabiliriz. “Hint lotusu” ya da “kutsal lotus” isimleriyle de anılan lotus çiçeği, kökenleri Asya olan ve bugün dünyanın pek çok bölgesinde yetişen bir bitki. Diplerinde verimli topraklar bulunan durgun sularda ve yavaş akan nehirlerde yetişir. Toprağa tutunan köklerinden su yüzeyine usulca uzanır, açtığı büyüleyici çiçeklerle doğayı süsler. Birbirlerine çok benzedikleri için sık sık nilüfer çiçeğiyle karıştırılsa da lotus, “Nelumbo” cinsine ait farklı bir çiçek türü. Nilüferler su yüzeyinden 20 santimetre kadar yükselebiliyorken lotus bitkisinin su üstündeki boyu, üç metreyi bulabilir. Ayrıca lotusun çiçekleri de nilüfere göre çok daha geniş olabilir.
Çok yıllık bir bitki olan lotuslar, her yıl yüz binlerce tohum döker. Bazı tohumlar çeşitli hayvan türleri tarafından yense de bir kısmı suyun dibindeki toprağa ulaşır. Nehir ya da göl kurursa tohumlar yıllarca toprağın içinde uykuda bekleyebilir. Yeniden suya kavuşunca su üzerine uzanıp çiçekler açar.
Çin’de bir lotus kolonisinin 1300 yıl uykuda bekleyen tohumlardan yetiştiği keşfedildiği için bu bitki türü, uzun ömürlülüğün simgesi kabul edilir.
Lotus çiçeklerinin, Buz Devri’nden önce de hayatta olduğuna dair fosil kayıtları mevcut. Binlerce bitki türünün kaybolduğu bu devirden bile sağ çıkması, lotusun uzun ömürlülüğün simgesi olmayı ne kadar hak ettiğinin bir göstergesi gibi. Lotus çiçeğinin oldukça ilginç bir özelliği daha var. Tıpkı insanlar ve hayvanlar gibi lotus çiçekleri de bedenlerindeki sıcaklığı düzenleyebilir. Doğada sadece birkaç bitkide bulunan bu yetenek sayesinde soğuk havalarda da tozlaştırıcı böcekleri kendilerine çekerek polenlerini yayar ve üremeye devam eder.
Durgun ve çamurlu sularda yetişen lotus çiçekleri, her gece kapanıp suya döner. Sabah olduğunda uyanan sapları yeniden su yüzeyine uzanır ve çiçek açar.
Buna rağmen lotus çiçeğinin yaprakları daima tertemiz olur çünkü tozu ve kirli suyu üzerlerinde tutmaz. Çiçek yapraklarındaki mikro tanecikler, üzerlerine düşen her kir tanesini itip kendinden uzaklaştırır. Lotus çiçekleri, bulundukları suyu da temizleyip ağır metallerden arındırır. Yemyeşil geniş yaprakları güneş ışıklarının suyun dibine ulaşmasını önlediği için lotusun bulunduğu göl ve nehirlerde yosunlaşma görülmez, bu sayede suyun oksijen oranı daha yüksek kalır. Asya ülkelerinde sebze olarak kullanılan kök ve saplarının şifalı olduğuna inanılır. Ayrıca kurutulmuş tohumları, yaprakları ve çiçeklerinden hazırlanan lotus çayları da Asya’da sıkça tüketilir.
Lotus Çiçeğinin Anlamı Nedir?
Doğada gördüğümüz her şey, varoluştaki sırların birer tezahürü. Bu yüzden lotus çiçeğini diğer bitkilerden farklı kılan her özellik, insanlık tarihi boyunca farklı şekillerde anlamlandırılmış. Bu anlamlar kültürden kültüre değişiyor olsa da lotus, genellikle “yaşam çiçeği” olarak görülüyor. Bir kar tanesinin ya da salyangoz kabuğunun tasarımında yaşama ve varoluşa dair pek çok anlam bulunabileceği fikriyle gelişen kutsal geometri anlayışı için yaşam çiçeği çok önemli. Kutsal geometri, etrafımızda gördüğümüz hiçbir şeklin tesadüfi olmadığını ve her birinin evrenin varoluşundaki muazzam dengenin bir işareti olduğunu söylüyor. İç içe geçmiş, eşit boyutlardaki 18 çemberin oluşturduğu yaşam çiçeği; kutsal geometrinin sembolü. Lotus çiçeğinin kuş bakışı görünümü de yaşam sembolüne benzediği için 12 taç yapraklı lotus çiçekleri, yaşamın doğadaki tezahürü olarak kabul ediliyor.
Lotus Çiçeği Renklerinin Anlamı Nedir?
Lotus çiçeğinin beş farklı rengi ve her rengin özel bir anlamı var:
Beyaz Lotus Çiçeği
Beyaz lotuslar, Sanskritçede uyanış anlamına gelen “bodhi”yi ve yeniden doğuşu temsil ediyor. Bu yüzden beyaz lotusların dünyanın rahmi olduğu düşünülüyor. Ayrıca beyaz lotus; rengi ve kir tutmayan yaprakları sayesinde saflık, iyilik, aydınlanma anlamlarında da kullanılıyor. Bu çiçeğin ruhu sakinleştirdiğine, öz benliğe ulaşmayı kolaylaştırdığına inanılıyor.
Mavi Lotus Çiçeği
Mavi lotus, bilgiyi ve bilgeliği temsil ediyor. Ayrıca Antik Mısır’da yeniden doğuşun ve bereketin de sembolü.
Kırmızı Lotus Çiçeği
Kalbi temsil eden kırmızı lotus, sevginin ve tutkunun simgesi. Merhamet, şefkat gibi hislerin karşılığı olarak da kullanılıyor.
Mor Lotus Çiçeği
Mor lotuslar, daha mistik anlamlar taşır ve ilahi güce uzanan kutsal yolu simgeler.
Pembe Lotus Çiçeği
Padma, yani pembe lotus; aydınlanışı temsil ediyor. Öz benliğimizde sakladığımız bilgeliğe ve hakikate ulaşıp farkındalıkla yaşamanın da sembolü. Padma mudra’nın ilhamı da pembe lotuslar.
Padma mudra hakkında bilgi almak ve mudra’nın iyileştirici gücünden faydalanmak için “Padma Mudra ‘Lotus Mührü’ Nedir?” içeriğimizi de okuyabilirsiniz.
Lotus Çiçeği Neleri Temsil Eder?
Saflık ve mükemmelliği sembolize etmek için genellikle beyaz lotuslar kullanılsa da aslında tüm lotus çiçekleri bu anlamda kullanılabilir.
Çamurlu, bulanık sularda yaşamalarına ve her sabah kirli sulardan yüzeye çıkmalarına rağmen tertemiz kalabilen lotus çiçeklerinin her rengi, saflığı temsil eder.
Ayrıca her gece döndükleri karanlık suların içinden ışığa doğru uzandıkları için yeniden doğuşu, sonsuzluğu ve ölümsüzlüğü de simgelerler.
Budizm’de lotuslar, daima temiz ve saf kalan Buda’ya benzetilir. Kökleri Hint geleneklerine dayanan yoga ve meditasyon uygulamalarında sakinleşmek, arınmak ve öze ulaşmak için lotus pozisyonunda oturulur. Hindu geleneklerinde lotusun kökleri geçmişi, sapları bugünü, çiçeği ise geleceği temsil eder.
Gelecek, manevi ve ilahi sırlarla dolu olduğu için lotusun ışığa doğru uzanışı, kutsal bir çaba olarak görülür. Tıpkı lotuslar gibi aydınlığa doğru yürüdükçe insan benliğinin de çiçekler açacağına ve özündeki kutsal bilgeliği bulacağına inanılır.
Antik Mısırlılar, lotusun her gece suya dönüp her sabah yeniden ışığa kavuşmalarından çok etkilenip bunu ölümle ilişkilendirmişler. Ölen her insanın bir lotus çiçeğinde yeniden can bulduğuna ve dünyaya döndüğüne inanılmış. Bu yüzden Mısırlılar için lotus çiçekleri, yeniden doğuşu temsil eder. Hristiyan geleneklerinde lotusun üç gün boyunca su üstünde ışığa uzanışı, İsa’nın kaderine benzetilir çünkü İsa’nın göğe yükselişi de üç gün sürer, sonra dirilir ve dünyaya döner. Lotus tohumlarının uzun yıllar toprakta uykuda bekleyebilmesi ve sonra yeniden canlanması da Hristiyanlıktaki ölümsüzlük inanışının bir temsili.
Lotus çiçeğinin daha pek çok dinde ve kültürde benzer anlamları bulunur. Tüm bunlardan farklı olarak lotus, Çin kültüründe kadınlığın ve mutlu evliliklerin sembolü olarak da kullanılır. Japonya’da ise zihnin ve bedenin arınışını, saflığını temsil eder. Batı kültürlerinde doğumu ve reenkarnasyonu da çağrıştırabilirler.
Lotus Çiçeği Sembolü Ne Anlama Gelir?
Lotus simgesi, tıpkı yaşam çiçeği gibi evrendeki kusursuz dengeyi sembolize eder. Ayrıca lotus çiçeklerinin farklı kültürlerde barındırdığı her anlamın da sembolü olarak kullanılır. Lotus sembolü; bu dünyayla boyanan zihnimizi fark ettiğimizde ve öz benliğimize döndüğümüzde nihayet aydınlığa ulaşabileceğimizi, ışığa kavuşabileceğimizi hatırlatır.
Tabiattaki kusursuz bütünlüğün bir parçası olan insan da tıpkı lotus çiçekleri gibi aydınlığa uzanan bir yol bulabilir. İnsanın sadece bunun farkında olması bile yeterli.
