İnsan bedeni her ne kadar detoksifikasyon süreçlerini yürütebiliyor ve vücudu toksinlerden temizleyebiliyor olsa da sağlıklı ve dengeli şekilde yürütülmeyen bir yaşam biçimi, bedenin detoks süreçlerini sekteye uğratabilir. Bedenin kendini temizleyemediği noktada farklı problemler ortaya çıkabilir. Detoks yaparak ise bedeni bütünsel olarak dengeli bir hâlde tutabilmek ve vücudun detoks süreçlerine katkı sağlayabilmek mümkün.
Detoks Neden Yapılır?
Detoks, belirli yöntemlerle bedeni toksinlerden arındırmak ve sağlıklı bir bedene kavuşmak için yapılıyor. Detoks yapmanın kökeni; Roma, Yunan ve Hint kültürlerinde kilo vermek ya da arınma amacıyla yapılan manevi pratiklere dayanıyor. “Detoks nedir?” sorusunun cevabı tarihsel süreçte değişmiş olmakla birlikte günümüzde detoks hâlen aynı amaçlarla yapılmaya devam ediliyor. Ayrıca sağlıklı ve dengeli bir yaşam sürebilmek için bedeni temizlemenin yolu olarak uygulanıyor.
Detoks uygulamalarının tarihsel süreçte de görüldüğü gibi birçok nedeni olabiliyor ancak detoks; aslen bedende biriken toksinleri, virüsleri, bakterileri temizlemek ve en nihayetinde fiziksel, zihinsel ve ruhsal olarak şifalanmayı sağlamak amacıyla yapılıyor.
Detoks, oruç tutarak organları dinlendirme ve çeşitli diyet yöntemleriyle karaciğeri uyarma gibi yollarla uygulanabiliyor. Ayrıca dışkı, idrar veya ter yoluyla toksinlerden temizlenme; ödem atıcı detoks; lavman; detoks çayı ve sıvı detoks gibi birçok yöntem kullanılabiliyor. Uygulanan detoks programının metabolizmayı toksinlerden temizlemeye yardımcı olacak yöntemleri içermesi gerekiyor. Yani yağ depolarındaki toksinleri kan dolaşımı sistemine doğru hareket ettirmekten kaçınmanız gerekiyor. Bu nedenle detoks uygularken dikkat etmeniz gerekenleri öğrenmeniz, bedeninizi iyi tanıyor ve bedeninizin neye ihtiyaç duyduğunu keşfedebiliyor olmanız çok önemli. Peki, detoks nasıl yapılır?
Detoks Nasıl Yapılır?
Detoks sürecini bedeninizin tüm ihtiyaçlarını karşılayarak dengeli bir yenilenme sürecine dönüştürebilmeniz için beslenme programınızı doğru bir şekilde düzenlemelisiniz. Detoks, daha çok karaciğer temizliğiyle ilişkilendirilir çünkü karaciğer, bedenin yaşamsal detoks organı olarak görev yapar. Karaciğerin düzenli çalışması kandaki zararlı maddeleri temizler ancak aksi durumda kandaki toksinler temizlenemez ve bedene yayılarak organların çalışmayacak hâle gelmesine neden olabilir. Bu nedenle öncelikli olarak karaciğer temizliğini destekleyen gıdalardan oluşan bir detoks programı önerilir. Detoks programları ise kişiye özel olarak hazırlanır. Bunun yanında herkese uygun olduğu düşünülen ve kanıtlanmış yöntemlerden de yararlanılır. Ayurveda öğretisi bu konuda hem kişiselleştirilmiş hem herkese uygun olabilecek öneriler sunar. Siz de beden tipinizi keşfetmek ve bu doğrultudaki önerilere yönelmek için dosha testimizi çözebilirsiniz.
Herkese uygun olabilecek detoks programları için aşağıdaki önerileri inceleyebilirsiniz. Ancak öncesinde doktorunuza danışmayı unutmamalısınız.
- Karaciğerin temizlenmesi için aminoasitlerden ve enzimlerden oluşan bir beslenme listesi oluşturmalısınız. Börülce, kuru fasulye, nohut ve mercimek gibi bakliyatlar; fındık, ceviz ve badem gibi kuru yemişler; bakla ve barbunya gibi yüksek kaliteli bitkisel protein kaynaklarını tüketebilirsiniz.
- Detoks sürecinin dengeli bir şekilde yürütülebilmesi için yüksek besin değerine sahip gıdalardan tam olarak yararlanmak gerekir çünkü beden toksinlerden arınırken bir dizi besin grubundan destek alır. Bu nedenle detoks uygularken canlı ve parlak renklerdeki taze sebze ve meyvelere öncelik verebilirsiniz.
- Detoks yaparken karaciğer detoksunu ve östrojen değişimini desteklemek için brokoli, karnabahar, Brüksel lahanası, lahana ve koyu renkli yeşillikleri tüketmeye özen gösterebilirsiniz ancak detoks sürecinde bu sebzeleri çiğ olarak değil, hafifçe pişirdikten sonra tüketmelisiniz.
- Toksinlerden arınmak ana amaç olsa da detoks sürecinde bedeni toksik metabolitlerin oluşumundan da korumak önemli. Bu nedenle antioksidan açıdan zengin besinler olan sarımsak, soğan, koyu ve parlak renkli sebze ve meyveleri de tüketmelisiniz.
Detoks sürecinin beslenme haricinde önem arz eden diğer hususları arasında ise toksinlerin idrar ve ter yoluyla atılması yer alır. Bu aşamada aşırı seviyelerde sıvı kaybı yaşayabileceğinizi göz önünde bulundurarak günde 1,5-2 litre su içebilir, böylece toksin tahliye sürecini dengeli bir şekilde geçirebilirsiniz.
Detoks uygulamak; bedeni bütünsel olarak ele almayı, nefes teknikleri uygulamayı, meditasyon ve yoga yapmayı, ayrıca toksik ilişkileri dönüştürmeyi de içerir.
Detoks sürecinde düzenli olarak meditasyon yapmak bedeni bütünsel olarak şifalandırmanın yanı sıra yaşamınızda yer alan toksik yapılara yönelik yeni bakış açıları geliştirmenize katkıda bulunabilir. Meditasyon çalışmalarınızı ihtiyacınıza göre seçeceğiniz nefes teknikleriyle destekleyebilirsiniz. Özellikle burundan alıp vererek düzenli ve ritmik nefesler almak, bu sürece önemli katkılar sağlayabilir. Detoks süresince enerji seviyenizi koruyabilmek için yüksek tempolu egzersizler yerine yürüyüş, sakin yoga ve esneme çalışmaları yapabilirsiniz.
Detoksun Yararları Neler?
Daha önce de belirttiğimiz gibi insan vücudu hâlihazırda toksinleri vücuttan atmak üzere çalışan bir mekanizmaya sahip. Ancak toksin birikmesi, sistemlerin düzgün çalışamayacak hâle gelmesi, sindirim sisteminin zayıflaması, karaciğerin işlevinin bozulması gibi sebepler nedeniyle bedenin detoksifikasyon süreçlerini desteklemek için detoks yapmak önemli. Detoks uygulamak, toksinlerden arınmanın yanı sıra beraberinde birçok önemli etkiyi getirir:
- Beslenme programından işlenmiş ve şekerli gıdaların çıkartılması, yerine sağlıklı ve taze gıdaların getirilmesi toksin miktarını önemli ölçüde azaltarak yalnızca detoks sürecini desteklemez. Aynı zamanda bireyin beslenme alışkanlıklarını değiştirmeye yardımcı olur. Bireyin bedenine iyi gelen gıdaları keşfetmesine ve detoks sonrasında günlük rutinine dâhil etmesine katkı sağlar.
- İlk günlerde beden toksinlerden arınma sürecine girdiği için enerji kaybı görülmesine karşın sonraki günlerinde ve detoks tamamlandığında yaşam gücünde artış yaşanır.
- Beslenme dâhil tüm tüketim alışkanlıklarının revize edilmesi, bireyin isteklerini kontrol edebilmesine ve bedeninin bütünsel olarak neye ihtiyaç duyduğunu keşfetmesine kapı aralar.
- Tüketim alışkanlıklarının değiştirilebilmesinin yanında yeme bağımlılığı olan bireyler için de önemli bir deneyim sağlar. Bağımlılık yaratan gıdaların beslenme programından çıkartılması ve bir süre boyunca o gıdalardan bağımsız bir rutin oluşturulması, detoks sonrasında yeni alışkanlıklar kazanılmasına destek verir.
- Vücudun ihtiyaç duyduğu tüm besin gruplarına yönelik bir beslenme programı oluşturulacağı için vitamin ve mineral gibi besin takviyelerinin tamamlanması ve bağışıklık sisteminin güçlenmesi sağlanır.
- Dengeli bir detoks programı; meditasyon, nefes çalışmaları ve yoga pratikleri içerdiği için stres seviyesinin kontrol edilebilmesine, zihinsel ve ruhsal olarak dengenin yakalanmasına katkı sağlar.
- Beden temizliği, zihni ve ruhu da sadeleştirir. Bu doğrultuda detoks sürecine destek olmak için iletişimde sadeleşmeyi ve yaşam alanınızda daha az eşya kullanmayı deneyebilirsiniz.
Detoksu Kimler Ne Zaman Yapmalı?
Detoks sürecinin bedeni doğanın bir parçası olarak gören, her bedenin kendine has ihtiyaçları olduğunu göz ardı etmeyen bir bakış açısı taşıması gerekir. Dolayısıyla herkes için iyi gelenin sizin bedeninize iyi gelmeyebileceğini gözden kaçırmamalısınız. Bedeni fiziksel, zihinsel ve ruhsal açıdan ele alarak vücudun tüm ihtiyaçlarına yönelik adımlar içermesi de oldukça önemli. Çünkü detoks programlarının içine salt beslenmenin yanında nefes çalışmalarını, egzersizleri, meditasyonu ve düzenli uykuyu da dâhil etmek; dengeyi bulmaya yardımcı olur.
Detoks, bütünsel olarak bedeni şifalandırmanın bir aracı olsa da bazı kişiler için her zaman yapılması pek uygun görülmez. Organ yetmezliği olan bireyler, hamileler ya da emziren anneler, yüksek tansiyon ve diyabet gibi kronik rahatsızlığı olanlar ancak doktor kontrolünde detoks uygulayabilir.
Detoks Sonrası Nasıl Beslenilmeli?
Detoks programınızı dengeli ve yeterli beslenme programı ile oluşturduysanız detoks sonrasında aynı programla beslenmeye devam edebilirsiniz. Ancak detoks sürecini bazı sağlıklı gıdaları da elimine ettiğiniz bir şekilde tamamladıysanız detoks bitiminde bu gıdaları azar azar olacak şekilde beslenmenize dahil edebilirsiniz. Toksinlerden arınmak ve bedeni bütünsel olarak şifalandırmak amacıyla yaptığınız detoks programından en yüksek ölçüde fayda sağlamak istiyorsanız detoks sürecinde yaşamınızdan çıkarttığınız sağlıksız yiyecek ve içecekleri tüketmekten uzak durabilirsiniz.
Siz de detoksu hayatınıza dâhil ederek şifalanmanın yanı sıra bedeninizi daha yakından tanıyabilir ve vücudunuzun ihtiyaçlarını rahatlıkla sezebilirsiniz.
